با یک پروتکل استاندارد برای تصویربرداری رزونانس مغناطیسی می توان از آن در تحقیقات چندمرکزی بر روی پانکراس استفاده کرد
27 اوت 2021 - محققان مرکز تحقیقات و آموزش دیابت واندربیلت (DRTC) در مرکز پزشکی دانشگاه وندربیلت یک مطالعه چندمرکزی را رهبری کردند، این مطالعه نشان داد زمانی که تصویربرداری رزونانس مغناطیسی کمّی (MRI) کنترل و استانداردسازی شود، می توان تصاویر MRI پانکراس، تهیه شده توسط سخت افزارها و نرم افزارهای مختلف MRI در سایتهای تحقیقاتی مختلف را با هم ادغام و مقایسه نمود.
این یافته یک رویکرد جدید را برای گنجاندن MRI در کارآزمایی های بالینی چند مرکزی مربوط به دیابت و سایر بیماری های تاثیرگذار بر لوزالمعده باز می کند. انتظار می رود که افزودن استفاده از MRI ، با یک پروتکل دقیق به جعبه ی ابزارهای تحقیقی برای مطالعات وسیع و چند مرکزی، باعث بهبود تشخیص و درمان بیماری های تاثیرگذار بر لوزالمعده و همچنین نظارت و درک بهتر پیشرفت بیماری شود.
مطالعه ی چند مرکزی پانکراس در دیابت نوع 1 (MAP-T1D) ، محصول مشترک یک تیم تحقیقاتی بین المللی به رهبری محققان مرکز پزشکی دانشگاه واندربیلت(VUMC)، است که از MRI برای بررسی لوزالمعده در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 استفاده کرده است. یافته های این تحقیق در مجله دسترسی آزاد PLOS ONE منتشر گردید.
پرفسور Daniel Moore ، محقق سایت VUMC ، استادیار متخصص اطفال و آسیب شناسی، میکروبیولوژی و ایمونولوژی ، گفت: MRI ، برای تشخیص و نظارت بر بسیاری از اختلالات لوزالمعده از جمله پانکراتیت مزمن و حاد، بیماری لوزالمعده چرب غیر الکلی و سرطان پانکراس بسیار ارزشمند است. همچنین، در مطالعات اخیر از MRI برای درک بهتر پیشرفت دیابت نوع 1 و نوع 2 استفاده شده است که با تغییر در اندازه لوزالمعده مشخص می شود. ما می دانیم که MRI می تواند کاربردهای مهمی در تحقیقات آینده دیابت و در نهایت مدیریت بالینی این بیماری داشته باشد، بنابراین توسعه، آزمایش و سپس به اشتراک گذاشتن پروتکل استاندارد تصویربرداری از پانکراس به روش MRI یک گام مهم برای پیشرفت در این زمینه است.
یک محدودیت کلیدی در استفاده از MRI ، برای مطالعه ی لوزالمعده عدم توانایی در انجام مطالعات دقیق و چند مرکزی بر روی پانکراس با استفاده از تصویربرداری MRI به دلیل تغییر پذیری زیاد در تصاویر تولید شده توسط سخت افزار و نرم افزار MRI مختلف است. همچنین، در حالی که تصویربرداری MRI از مغز و تومورهای جامد از استانداردسازی چند سایتی سود برده است، پانکراس به دلیل موقعیت آن که در عمق شکم واقع شده است، مرزهای نامنظم و پتانسیل آرتیفکت یا ویژگی هایی که در تصویربرداری ظاهر می شوند اما بطور واقعی در بدن وجود ندارند، چالش برانگیز است.
در این مطالعه، از یک "فانتوم" - یک شیء دقیق کالیبره شده که برای ارزیابی عملکرد یک دستگاه تصویربرداری اسکن می شود-، در پنج سایت بالینی با استفاده از سخت افزار و نرم افزارهای مختلف MRI ، به منظور توسعه یک پروتکل استاندارد MRI تصویربرداری شد.
سپس، پنج داوطلب سالم تحت تصویربرداری MRI در چهار مرکز در این مطالعه- آستین در تگزاس؛ شیکاگو ؛ دنور؛ و نشویل در تنسی قرار گرفتند. در این 4 مرکز تجهیزات مختلف MRI با یک پروتکل مورد استفاده قرار گرفتند. اندازه گیری ها برای اندازه، شکل پانکراس و سایر عوامل، که معمولاً برای تشخیص و پیشرفت بیماری استفاده می شود، بطور دقیق و کمّی انجام شد.
دکتر جان ویروستکو، محقق در MAP-T1D و استادیار پزشکی تشخیصی در دانشکده پزشکی Dell در دانشگاه تگزاس در آستین، فانتوم ها را طراحی و پردازش و تجزیه و تحلیل تصویر MRI را هماهنگ کرد. ویروستکو قبلاً در موسسه علوم تصویربرداری دانشگاه وندربیلت بود که در آنجا مطالعات MRI پانکراس در دیابت نوع 1 را با همکاری پرفسور Moore، آغاز کرد.
استفاده از پردازش استاندارد شده ی تصاویر منجر به اندازه گیری های تکرارپذیر با ضرایب تغییر کمتر از 10 شد. هیچ تفاوت آماری معنی داری در هیچ اندازه ای در بین اسکنرهای MRI ، یا بین هر جفت از اسکنرها وجود نداشت.
دکتر Virostko ، گفت: ما توانستیم نشان دهیم که با استفاده از یک پروتکل استاندارد و پردازش تصویر MRI ، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی کمّی پانکراس که در چندین مکان انجام شده است را می توان با دقت بسیار زیادی بازتولید کرد. وی گفت: به همین دلیل، دانشمندان سراسر جهان می توانند از همین پروتکل پیروی کنند تا بتوانند بر اساس تصاویر MRI در آزمایشات بالینی چند مرکزی، اندازه گیری های صورت گرفته از لوزالمعده و وضعیت متابولیکی افراد مبتلا به دیابت نوع 1 یا 2 را با هم مقایسه کنند.
پرفسور Moore، گفت: این پیامدهای مثبتی برای محققان بیماریهای تاثیرگذار بر لوزالمعده دارد و ما این پروتکل را به طور جهانی برای حمایت از تحقیقات آینده به اشتراک می گذاریم و امیدواریم دانشمندانی که از تصویربرداری لوزالمعده استفاده می کنند پروتکل استانداردی را اتخاذ کنند که در نهایت آنها را قادر سازد داده های مطالعات مختلف را ترکیب کرده و در نتیجه سرعت پیشرفت تحقیقات را افزایش دهند.
تصویب یک پروتکل استاندارد همچنین امکان استفاده از radiomics را فراهم می کند- روشی کمّی با توان بالا برای تصویربرداری. حرکت به سمت یک رویکرد عینی، از استفاده از روش های تجزیه و تحلیل پیشرفته و جدید پشتیبانی می کند و تجزیه و تحلیل دقیق تر این داده ها را بدون تکیه بر بازرسی بصری اسکن های MRI پانکراس- همانطور که در اکثر داده های بالینی تاکنون چنین بوده است- ممکن می سازد.
مرکز پزشکی دانشگاه واندربیلت، یک مرکز بالینی برای شبکه ی تحقیقات بالینی دیابت نوع 1 است[1]، که یک شبکه بین المللی از موسسات دانشگاهی، متخصصان غدد، پزشکان ، دانشمندان و تیم های مراقبت های بهداشتی در خط مقدم تحقیقات دیابت نوع 1، می باشد. این شبکه، افراد را از نظر آنتی بادی ها یا پروتئین های خاص تولید شده توسط سیستم ایمنی در رابطه با دیابت نوع 1 مورد بررسی قرار می دهد. در حال حاضر، افرادی که در خون خود دارای دو یا چند اتو آنتی بادی هستند به عنوان افرادی که در مراحل ابتدایی دیابت نوع 1 قرار دارند، در نظر گرفته می شوند، اما مشخص نیست چه زمانی ممکن است قند خون آنها بالا رود و بیماری آنها به سمت دیابت نوع 1 علامت دار(یعنی مرحله 3) پیشرفت کنند.
تیم تحقیقاتی قصد دارد در آینده بررسی کند که آیا اندازه ی لوزالمعده که با رعایت پروتکل MRI ثبت شده است، در میزان پیشرفت دیابت نوع 1 نقش دارد؟ از آنجایی که در هر سایت بالینی، تعداد افراد کمی در مراحل اولیه دیابت نوع 1 وجود دارند، استفاده از روش استاندارد MRI به این تیم چندمرکزی کمک می کند تا داده های سراسر جهان را با هم ادغام کنند.
منبع:
https://medicalxpress.com/news/2021-08-standardized-protocol-reliable-mri-multisite.html